FAQ

Zbiór często zadawanych pytań

Znaki towarowe

Znakiem towarowym może być:

  • wyraz (w tym nazwiska osób);
  • rysunek;
  • ornament;
  • kompozycje kolorystyczne;
  • forma przestrzenna (w tym forma towaru lub opakowania);
  • melodia, lub inny sygnał dźwiękowy.

Znak towarowy jest to oznaczenie, które nadaje się do odróżnienia towarów przedsiębiorcy od towarów przedsiębiorców konkurencyjnych.

Zarejestrowany znak towarowy jest chroniony prawem. Ma on charakter monopolu, a więc przysługuje jedynie jego właścicielowi. W odróżnieniu od innych sposobów ochrony interesów przedsiębiorcy prawem ochronnym na zarejestrowany znak towarowy rządzą proste i przejrzyste zasady. Ich przejrzystość powoduje, że prawo ochronne na znak towarowy jest skutecznym narzędziem obrony w przypadku naruszenia praw do takich oznaczeń i wszelkich sporów sądowych.

Uwaga!
Prawna ochrona znaku towarowego w obrocie gospodarczym jest bardzo ważna! Jeżeli producent zwleka z wniesieniem wniosku o ochronę swojego znaku towarowego, inni mogą skorzystać na poczynionych przez niego inwestycjach (np. w reklamę), a także zarejestrować cudzy znak towarowy.
 
źródło: UPRP
 

Prawo ochronne na znak towarowy z zasady przysługuje uprawnionemu (zgłaszającemu lub innej osobie, która nabyła od niego prawo do znaku towarowego).

W zależności od rodzaju znaku i charakteru podmiotów uprawnionych możemy wyróżnić:

- indywidualny znak towarowy,
- wspólne prawo ochronne,
- wspólny znak towarowy,
- wspólny znak towarowy gwarancyjny.

Indywidualny znak towarowy przysługuje tylko jednemu uprawnionemu, zapewniając używanie znaku towarowego na wyłączność temu podmiotowi, na którego rzecz znak towarowy został zarejestrowany

Wspólne prawo ochronne jest udzielane na znak towarowy, przeznaczony do używania przez kilka osób, w tym przedsiębiorców, którzy zgłosili go wspólnie, jeżeli używanie takie nie jest sprzeczne z interesem publicznym i nie ma na celu wprowadzenia odbiorców w błąd, w szczególności, co do charakteru, przeznaczenia, jakości, właściwości lub pochodzenia towarów. Zasady używania znaku towarowego na podstawie wspólnego prawa ochronnego określa regulamin znaku przyjęty przez tych przedsiębiorców, który należy dołączyć do podania.

Wspólny znak towarowy jest przeznaczony do używania przez organizację posiadającą osobowość prawną, która została powołana do reprezentowania interesów przedsiębiorcóworaz przedsiębiorców w niej zrzeszonych. Prawo ochronne na znak towarowy może zostać udzielone tylko na rzecz organizacji. Zasady używania w obrocie wspólnego znaku towarowego przez organizację oraz przez zrzeszone w niej podmioty określa regulamin znaku przyjęty przez tę organizację (art. 136 ww. ustawy). W przypadku zgłoszenia takiego oznaczenia, do podania obowiązkowo należy dołączyć regulamin wspólnego znaku towarowego!

Wspólny znak towarowy gwarancyjny jest przeznaczony do używania przez przedsiębiorców stosujących się do zasad ustalonych w regulaminie znaku przyjętym przez organizację posiadającą osobowość prawną, na której rzecz znak ten został zarejestrowany. Charakterystycznym jest to, że organizacja na rzecz której znak ten został zarejestrowany, sama nie może go używać. Co więcej Uprawniony z prawa ochronnego na wspólny znak towarowy gwarancyjny nie może odmówić, bez ważnych powodów, prawa używania znaku przedsię­biorcom, którzy spełniają kryteria określone w regulaminie (art. 137 ww. ustawy). W przypadku zgłoszenia takiego oznaczenia, do podania obowiązkowo należy dołączyć regulamin wspólnego znaku towarowego gwarancyjnego!

źródło: UPRP

Pamiętaj, że nie każde oznaczenie może być znakiem towarowym. Wynika to z podstawowej funkcji, jaką pełni znak towarowy, tj. funkcji odróżniającej. Co istotne, znak towarowy nie musi być oryginalny. Ważne jest, aby był on na tyle charakterystyczny, aby przyciągał uwagę klientów i identyfikował dany produkt na rynku (jako posiadający swoje źródło komercyjne) oraz, aby można go było przedstawić w formie graficznej. Przy tworzeniu znaku, najlepiej jednak użyć słów fantazyjnych i abstrakcyjnych w stosunku do towarów/usług, na które mają być nakładane.

Ważne! Istnieją tzw. bezwzględne przesłanki odmowy udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy, które uniemożliwiają jego rejestrację.

Najczęstsze powody odmowy udzielania praw ochronnych na oznaczenie:

- posługiwanie się oznaczeniami rodzajowymi lub opisowymi, które składają się wyłącznie z elementów mogących służyć w obrocie do wskazania, w szczególności rodzaju towaru, jego pochodzenia, jakości, ilości, wartości, przeznaczenia, sposobu wytwarzania, składu, funkcji lub przydatności.

Przykład: przedsiębiorca sprzedający mleko nie może zastrzec znaku towarowego słownego, składającego się wyłącznie ze słów „mleko”, czy „dobre mleko”, gdyż takie oznaczenie wskazywałoby jedynie na rodzaj i jakość towaru, nie identyfikując komercyjnego źródła pochodzenia tych towarów (od konkretnego przedsiębiorcy).

- zgłoszenie oznaczeń, które weszły do języka potocznego lub są zwyczajowo używane w uczciwych i utrwalonych praktykach handlowych

Przykład: nylon, frappe,

- zgłoszenie znaku towarowego, który może wprowadzać odbiorców w błąd, w szczególności co do charakteru, jakości lub pochodzenia geograficznego towaru

Przykład: Zgłoszony został znak słowno-graficzny, stanowiący etykietę z napisem„KAMILA olej spożywczy”. W wykazie towarów tego znaku zawarte są takie towary, jak soki owocowe. W takim przypadku uznajemy, że znak ten jest mylący dla konsumenta, gdyż będzie on oczekiwał, iż etykietą tą są oznaczone oleje spożywcze, a nie soki owocowe.

- zawiera symbol Rzeczypospolitej Polskiej (godło, barwy lub hymn), a zgłaszający nie przedstawił zgody właściwego organu państwa

Przykład: przedsiębiorca w znaku towarowym wykorzystuje heraldyczny wizerunek godła Polski

źródło: UPRP

Prawo ochronne na znak towarowy, udzielone przez Urząd Patentowy RP, ma terytorialny charakter, co oznacza, że jest ono skuteczne wyłącznie w granicach terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Istnieje jednakże możliwość rozszerzenia zasięgu terytorialnego znaku towarowego na inne państwa, korzystając z jednego z trzech zaprezentowanych poniżej systemów:

  1. system krajowy – dokonanie zgłoszenia znaku w urzędzie właściwym ds. ochrony własności przemysłowej w danym państwie. W wielu krajach, podczas dokonywania takiego zgłoszenia, konieczne jest działanie za pośrednictwem pełnomocnika, z reguły będącego odpowiednikiem polskiego rzecznika patentowego;
  2. system regionalny – dokonanie zgłoszenia znaku we właściwym urzędzie regionalnym. Znak towarowy będzie wówczas chroniony na terytorium wszystkich państw członkowskich tego systemu. Jest to procedura właściwa dla wspólnotowych znaków towarowych. Podmiot, dokonując jednego zgłoszenia w Urzędzie Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO) w Alicante, może uzyskać ochronę swojego znaku towarowego na obszarze całej Unii Europejskiej. Innymi regionalnymi urzędami są: Urząd Znaków Towarowych Beneluksu (BTO), Afrykańska Organizacja Własności Przemysłowej (ARIPO);
  3. system międzynarodowy (tzw. "system madrycki") – dokonanie zgłoszenia znaku w Biurze Międzynarodowym Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (WIPO) w Genewie za pośrednictwem Urzędu Patentowego RP. Rejestracja możliwa jest w wybranych państwach, które są stronami Porozumienia Madryckiego o międzynarodowej rejestracji znaków towarowych lub też Protokołu do tego Porozumienia.

    źródło: UPRP

Sprawy dotyczące ochrony znaków towarowych w Polsce reguluje ustawa z dnia 30.06.2000 Prawo własności przemysłowej (patrz „Akty Prawne”).

Procedura uzyskania prawa ochronnego na znak towarowy w Urzędzie Patentowym RP rozpoczyna się od opracowania i złożenia dokumentów zgłoszenia, a potem polega na sprawdzeniu przez Urząd Patentowy RP czy dla udzielenia prawa ochronnego nie istnieją przeszkody w postaci wcześniejszych rejestracji lub zgłoszeń do ochrony identycznych lub podobnych znaków towarowych, powodujące zaistnienie ryzyka wprowadzenia w błąd. Przy braku takich przeszkód Urząd Patentowy udziela ochrony. Kancelaria patentowa TRASET realizuje procedury w zakresie rejestracji znaku towarowego.

źródło: UPRP

Patenty

Patent jest udzielany, bez względu na dziedzinę techniki, na wynalazek, który jest nowy, posiada poziom wynalazczy i nadaje się do przemysłowego stosowania. Przez uzyskanie patentu nabywa się prawo wyłącznego korzystania z wynalazku w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Polski.

Patent trwa do 20 lat od daty zgłoszenia wynalazku w Urzędzie Patentowym RP. Patent może być udzielony po dokonaniu prawidłowego zgłoszenia, zbadaniu przez Urząd Patentowy ustawowych warunków udzielenia patentu oraz wniesieniu opłat za ochronę. Nie wniesienie opłaty za utrzymanie patentu w kolejnym roku powoduje wygaśnięcie patentu. Po wygaśnięciu patentu każdy może swobodnie korzystać z rozwiązania objętego tym patentem.

 

Patent jest to prawo do wyłącznego korzystania z wynalazku przez określony czas, w sposób zarobkowy (przemysłowy, handlowy) na terytorium danego państwa lub państw, przyznane przez kompetentny organ państwowy, regionalny lub międzynarodowy.

Prawo ochronne jest to prawo do wyłącznego korzystania ze wzoru użytkowego przez określony czas, w sposób zarobkowy (przemysłowy, handlowy) na terytorium danego państwa lub państw, przyznane przez kompetentny organ państwowy, regionalny lub międzynarodowy.

PATENT NA WYNALAZEK

Patent na wynalazek jest prawem, którego udziela Urząd Patentowy w drodze decyzji warunkowej (pod warunkiem udzielania opłaty za pierwszy okres ochrony) na rzecz podmiotu uprawnionego do uzyskania patentu po stwierdzeniu w procedurze pełnego badania, że zostały spełnione warunki wymagane do jego uzyskania.

Patent na wynalazek to prawo wyłącznego korzystania (monopolu) z wynalazku w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej (art. 63 P.w.p.)

Korzystanie z wynalazku objętego patentem obejmuje wszelkie postacie stosowania wynalazku, czerpania korzyści z wynalazku oraz dysponowania nim.

Korzystanie z wynalazku przez inne osoby możliwe jest jedynie za zgodą uprawnionego (Uprawniony z patentu może w drodze umowy udzielić innej osobie upoważnienia (licencji) do korzystania z jego wynalazku (umowa licencyjna)).

Uprawniony z patentu może zakazać osobom trzecim, nie mającym jego zgody, korzystania z wynalazku w sposób zarobkowy lub zawodowy, polegający na:

  • wytwarzaniu, używaniu, oferowaniu, wprowadzaniu do obrotu lub importowaniu dla tych celów produktu będącego przedmiotem wynalazku lub
  • stosowaniu sposobu będącego przedmiotem wynalazku, jak też używaniu, oferowaniu, wprowadzaniu do obrotu lub importowaniu dla tych celów produktów otrzymanych bezpośrednio takim sposobem.

źródło: UPRP

Urząd Patentowy udziela patentu na wynalazki, które posiadają zdolność patentową. Zdolność te posiadają wynalazki, które charakteryzują się zespołem cech określonych w przepisach prawa, których istnienie konieczne jest, by wynalazek podlegał opatentowaniu.

Inaczej ujmując, patentu udziela się na wynalazki spełniające ustawowe warunki do uzyskania patentu (posiadające zdolność patentową).

Dla oceny zdolności patentowej rozpatrywanego przedmiotu zgłoszenia niezbędne jest aby:
- zgłoszenie ujawniało wynalazek w sposób dostatecznie jasny i wyczerpujący;
- zastrzeżenia patentowe były  w całości poparte opisem wynalazku i określały w sposób zwięzły i jednoznaczny, przez podanie cech technicznych rozwiązania, zastrzegany wynalazek oraz zakres żądanej ochrony.

Badanie zdolności patentowej przez Urząd Patentowy wymaga ustalenia w pierwszej kolejności, czy zgłoszone rozwiązanie może być uznane za wynalazek.

Należy mieć przede wszystkim na względzie, że wynalazek jest rozwiązaniem o charakterze technicznym.

źródło: UPRP

Urząd Patentowy udziela praw ochronnych na wzory użytkowe, które posiadają zdolność ochronną. Zdolność tę posiadają wzory, które charakteryzują się zespołem cech określonych w przepisach prawa, których istnienie konieczne jest, by na wzór można było udzielić prawa ochronnego.
Inaczej ujmując, prawa ochronne udziela się na wzory spełniające ustawowe warunki do uzyskania prawa ochronnego (posiadające zdolność ochronną).

Zdolność ochronną posiadają te wzory użytkowe, które są nowymi i użytecznymi rozwiązaniami o charakterze technicznym, dotyczącymi kształtu, budowy lub zestawienia przedmiotu o trwałej postaci (art. 94 ust. 1 P.w.p.)

źródło: UPRP

Patent i prawo ochronne jest prawem terytorialnym ograniczonym granicami geograficznymi danego państwa lub regionu, w którym został udzielony.
Zgodnie z przepisami ustawy Prawo własności przemysłowej, przez uzyskanie patentu lub prawa ochronnego nabywa się prawo wyłącznego korzystania z wynalazku lub wzoru użytkowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.

źródło: UPRP

Wzory przemysłowe

Wzorem przemysłowym jest nowa i posiadająca indywidualny charakter postać wytworu lub jego części, nadana mu w szczególności przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, strukturę lub materiał wytworu oraz przez jego ornamentacje. Wytworem jest każdy przedmiot wytworzony w sposób przemysłowy lub rzemieślniczy, obejmujący w szczególności opakowanie, symbole graficzne oraz kroje pisma typograficznego, z wyłączeniem programów komputerowych (art. 102 ww. ustawy).

Wzór przemysłowy odznacza się indywidualnym charakterem, jeżeli ogólne wrażenie, jakie wywołuje na zorientowanym użytkowniku, różni się od ogólnego wrażenia wywołanego na nim przez wzór publicznie udostępniony przed data, według której oznacza się pierwszeństwo.

Wzór przemysłowy uważa się za nowy, jeżeli przed datą, według której oznacza się pierwszeństwo do uzyskania prawa z rejestracji, identyczny wzór nie został udostępniony publicznie przez stosowanie, wystawienie lub ujawnienie w inny sposób. Wzór uważa się za identyczny z udostępnionym publicznie, gdy różni się od niego jedynie nieistotnymi szczegółami. Wzoru nie uważa się za udostępniony publicznie, jeżeli nie mógł dotrzeć do wiadomości osób zajmujących się zawodowo dziedzina, której wzór dotyczy.

Praw z rejestracji nie udziela się na wzory przemysłowe, których wykorzystywanie byłoby sprzeczne z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami.

źródło: UPRP

Zgodnie z art. 105 ust. 2 pwp, przez uzyskanie prawa z rejestracji na wzór przemysłowy uprawniony nabywa prawo wyłącznego korzystania ze wzoru w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.

źródło: UPRP

Aby wzór przemysłowy mógł uzyskać ochronę, musi spełnić następujące wymogi: musi dotyczyć postaci wytworu lub jego części, musi być nowy i posiadać indywidualny charakter. Wydanie decyzji o udzieleniu prawa z rejestracji wzoru przemysłowego uzależnione jest od prawidłowego sporządzenia zgłoszenia.
Definicja wzoru przemysłowego zawarta jest w art. 102 ust. 1 pwp.: wzorem przemysłowym jest nowa i posiadająca indywidualny charakter postać wytworu lub jego części, nadana mu w szczególności przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, strukturę lub materiał wytworu oraz przez jego ornamentację.

 

Zdolność rejestrową posiada wzór przemysłowy, który spełnia następujące wymogi:

  • musi dotyczyć postaci wytworu lub jego części, czyli musi odnosić się do zewnętrznych elementów wytworu, takich jak kształt, struktura, układ linii, kontury, właściwości powierzchni, rysunek, ornament, kolorystyka itp.;
  • musi być nowy, co zostaje spełnione, gdy przed datą, którą oznacza się pierwszeństwo do uzyskania prawa z rejestracji, identyczny wzór nie został udostępniony publicznie przez stosowanie, wystawienie lub ujawnienie w inny sposób. Przy czym wzór uważa się za identyczny z udostępnionym publicznie także wówczas, gdy różni się od niego jedynie nieistotnymi szczegółami;
  • musi mieć indywidualny charakter, co oznacza, że ogólne wrażenie, jakie wywołuje na zorientowanym użytkowniku, różni się od ogólnego wrażenia wywołanego na nim przez wzór publicznie udostępniony przed datą, według której oznacza się pierwszeństwo.

Wydanie decyzji o udzieleniu prawa z rejestracji wzoru przemysłowego następuje po stwierdzeniu przez Urząd Patentowy RP, że zgłoszenie wzoru przemysłowego zostało sporządzone prawidłowo.

źródło: UPRP

Prawa z rejestracji wzoru przemysłowego udzielone przez Urząd Patentowy RP są ograniczone terytorialnie i obejmują obszar Rzeczypospolitej Polskiej. Istnieją także możliwości rozszerzenia zasięgu terytorialnego poza granice naszego kraju:
  1. system krajowy, czyli dokonanie zgłoszenia wzoru przemysłowego w urzędzie właściwym ds. ochrony własności przemysłowej w danym państwie.  Zgłoszenia należy dokonać z reguły w języku urzędowym danego państwa oraz wnieść obowiązujące w tym państwie opłaty. W wielu państwach, przy dokonywaniu zgłoszenia, konieczne jest działanie za pośrednictwem lokalnego pełnomocnika, z reguły będącego odpowiednikiem polskiego rzecznika patentowego;
  2. system regionalny, czyli dokonanie zgłoszenia wzoru przemysłowego w Urzędzie Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO) w Alicante, w Hiszpanii (bezpośrednio lub poprzez Urząd Patentowy RP) w celu uzyskania ochrony na obszarze całej Unii Europejskiej na podstawie jednego zgłoszenia. Innymi regionalnymi urzędami ds. własności przemysłowej, w których można dokonywać zgłoszeń są: Urząd Znaków Towarowych Beneluksu (BDO), Afrykańska Organizacja Własności Przemysłowej (ARIPO) lub Afrykańska Organizacja Własności Intelektualnej (OAPI);
  3. system międzynarodowy, czyli dokonanie zgłoszenia w Biurze Międzynarodowym Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (WIPO) w Genewie, w Szwajcarii. W wyniku takiego zgłoszenia istnieje możliwość uzyskania ochrony we wszystkich lub wskazanych przez Zgłaszającego państwach należących do Aktu genewskiego Porozumienia haskiego. Członkami systemu haskiego jest 56 państw oraz organizacji międzynarodowych, w tym, od 1 stycznia 2008 r., Wspólnota Europejska. Polska stała się stroną Aktu genewskiego Porozumienia haskiego dotyczącego międzynarodowej rejestracji wzorów przemysłowych z dniem 2 lipca 2009 r.

    źródło: UPRP

Tymczasowa ochrona wzoru przemysłowego rozpoczyna się od daty dokonania zgłoszenia w Urzędzie Patentowym RP.

Ochrona wzoru przemysłowego rozpoczyna się od daty dokonania zgłoszenia w Urzędzie Patentowym RP. Zgłoszenie uważa się za dokonane w dniu, w którym wpłynęło do Urzędu Patentowego z zachowaniem formy pisemnej również za pomocą telefaksu lub w postaci elektronicznej.

Prawa z rejestracji wzoru udziela się na 25 lat podzielonych na pięcioletnie okresy, za które należy uiszczać kolejne opłaty okresowe.

źródło: UPRP

TOP