Profesja rzecznika patentowego wykształciła się bardzo dawno. Na opisach patentowych wynalazków z XIX wieku w Urzędzie Patentowym USA, podane jest poza danymi uprawnionego do patentu i świadków, także nazwisko i imię rzecznika patentowego który opracował ostateczną formę zgłoszenia. Na dokumentach patentowych standardowo podaje się dane rzecznika patentowego który opracował zgłoszenie.
Oznacza to, że wkład autora dokumentu jakim jest zgłoszenie patentowe, ma znaczenie. Autorem tego dokumentu jest rzecznik patentowy. Nie dotyczy to oczywiście sytuacji gdy autorem opisu jest sam twórca wynalazku.
Można postawić pytanie o wzajemną zależność praw twórcy wynalazku i praw autora dokumentu – rzecznika patentowego. Ustawa prawo autorskie w art. 4 pkt. 3 wyłącza opisy patentowe wynalazków i opisy ochronne wzorów użytkowych ze sfery regulowanej prawem autorskim. Można się domyślać, że ustawodawca zamierzał wykluczyć kolizję praw twórcy wynalazku i praw autora opisu z jednej strony, a z drugiej strony zapobiec przyszłym kolizjom praw autorskich. W części opisu dotyczącej stanu techniki w zgłoszeniach późniejszych, cytowane są bowiem fragmenty opisów rozwiązań wcześniejszych. Mogłoby to doprowadzić do lawiny sporów na tle praw autorskich. Dlatego w tym szczególnym przypadku ustawodawca wyłączył działanie praw autorskich w stosunku do rzeczników patentowych – autorów utworów w postaci opisów patentowych. Opis patentowy jest bowiem utworem. Lepszym lub gorszym.
Monopol patentowy
Odpowiedź na tytułowe pytanie, czy jakość opisu patentowego ma znaczenie, musi być poprzedzona określeniem celu jakiemu mają służyć opis, zastrzeżenia i rysunki zawarte w zgłoszeniu patentowym.
Zgodnie z zapisem ustawowym patent zabrania innej osobie zawodowego i zarobkowego wykorzystania przedmiotu wynalazku, na obszarze kraju gdzie patent jest ważny. Innymi słowy gwarantuje właścicielowi monopol patentowy na przedmiot patentu na obszarze tego kraju. Monopol ten jest gwarantowany krajowym ustawodawstwem patentowym. Celem patentu jest więc monopol patentowy, o zasięgu krajowym, na przedmiot patentu. Ten cel realizuje się, w przypadkach spornych, gdy to potrzebne, przed sądami.
Sąd, w przypadku sporu o naruszenie, analizuje drobiazgowo tekst zastrzeżeń, opisu i pomocniczo rysunków – zawartych w dokumencie patentowym. Co to znaczy naruszenie patentu? To znaczy, że rozwiązanie według patentu zostało użyte zarobkowo na obszarze kraju przez osobę nieuprawnioną. Czy naruszony został krajowy monopol właściciela patentu musi stwierdzić sąd. Sąd sprawdza drobiazgowo opis i zastrzeżenia patentowe, a i przeciwnik procesowy szuka drobiazgowo argumentów za odrzuceniem pozwu.
Patent chroni własne rozwiązania techniczne i technologiczne
Właściciel patentu przygotował i uruchomił produkcję rozwiązania według patentu – powierzchnia, wyposażenie, pracownicy – słowem poniósł znaczne koszty na wdrożenie własnego rozwiązania technicznego lub technologicznego. Koszty, które są proporcjonalne do skali przewidywanego zbytu.
Aby uzyskać patent trzeba przejść procedurę przed właściwym Urzędem Patentowym – krajowym, europejskim, czy w trybie zgłoszenia międzynarodowego. Można szacować co do rzędu, że mniej więcej połowa zgłoszeń kończy się odmową udzielenia patentu, gdyż często zgłoszenia patentowe zawierają błędy niemożliwe do skorygowania. Wiedzą o tym radcy w urzędach patentowych, badający zgłoszenia. Dlatego zwykle rekomendują opracowanie zgłoszeń przez rzeczników patentowych.
Pozytywny rezultat procedury patentowej, ale także pozytywny rezultat ewentualnej procedury sądowej o naruszenie, zależą od jakości opisu i zastrzeżeń patentowych i zharmonizowania ich z rysunkami, czyli od jakości utworu który stanowi zgłoszenie.